Bir reçete veya üniteye belirtilmiş oranlar tutarında belirlenen maddelerin eklenmesi veya çıkarılması işlemine dozajlama adı verilir. Dozajlamalar katı veya sıvı şekilde olmak üzere ikiye ayrılır. Bunların ölçüm yöntemi anlamında ise hacimsel ve ağırlıksal olarak iki çeşitte incelenebilir. Katı maddeler söz konusu ise ağırlıksal dozajlama söz konusudur. Şayet sıvı malzemeler söz konusu ise hacimsel dozajlama işlemi yapılıyor denilmektedir.
Hacimsel Dozajlama Nedir?
Katı, sıvı ve gaz halindeki içeriğin hammaddeye eklenmesi halinde hacimsel dozajlama diğer adıyla volümetrik dozajlama denilir. Ünite veya reçete içerisine belirli bir hacimle hammaddenin eklenmesi veya çıkarılması işlemidir. Aşırı hassasiyet söz konusu değilse hacimsel dozajlama enjeksiyon işleminden söz edilebilir. Hammaddelerin dökme yoğunluğu şişirme gibi durumlarda değişim gösterir. Dökme yoğunluğunun değişim göstermesi durumlarında ise dozajlama cihazlarının her daim kalibre edilmesi zorunlu bir işlem haline gelir.
Dökme Yoğunluğu Ne Anlama Gelir?
Belirli bir hacim içerisine extruder hatları aracılığı ile yerleştirilen hammaddenin ağırlığına dökme yoğunluğu denilmektedir. Aynı çeşitte olsalar da kırma, toz ve granüllerin yoğunluklarında farklılıklar olabilir. Granül şeklinde bulunan plastik içerisinde pet hammaddesi dökme yoğunluğu ile kırık plastik yan ekipmanları hammadde dökme yoğunluğu değişiklik gösterir. Yine katı ve eriyik halde bulunan hammadde yoğunlukları da birbirlerinden farklıdır. Eriyik olan plastik yan ekipmanları hammaddesi, toz, kırma ve granül halinden daha fazla yoğunluğa sahiptir.
Plastik İşleme Makinelerinde Dökme Yoğunluğu
Makinelerde plastik işleme söz konusu ise katı formdan eriyik forma geçmesi sırasında plastik yan ekipmanları içinde hava kalmayacak şekilde şekillendirilmesi esastır. Bu nedenle plastik içerisine extruder hatları aracılığı ile giren hammadde için birim hacminde bulunan havanın şişirme sırasında hesap dışı tutulması gerekir. Belirlenen hammadde ağırlığı extruder hatları içerisinden geçecek olan her malzeme için tekrar tekrar kalibre etmek gerekir.
Volümetrik dozajlayıcılar şişirme sırasında gerçek ağırlığı bilmez. Bu nedenle de enjeksiyon halinde ne kadar volümetrik dozajlama yapıldığını da hesap etmezler. Gravimetrik dozajlamalar söz konusu ise hacimsel dozajlama işleminden farklı olarak dökme yoğunluğu farklılığını bertaraf ederler. Ancak her hammadde enjeksiyon işleminde ve şişirme halinde bu kadar inceliğe gerek olmadığı da bir gerçektir.
Hacimsel Dozajlama Motor Seçimi
Hammaddeyi ayarlayan vida devrini ayarlamaları dolayısı ile volümetrik dozajlama işlemlerinde motor seçimi oldukça önemlidir. en düşük devir ve en yüksek devir arasında hassas çalışma özelliği olması motor seçimlerinde ideal olandır. Motor çeşitleri ise; dc, ac ve adım motorları olarak çeşitlenmiştir.
Volümetrik Dozajlama Ürünlerini görmek için tıklayınız.